Bir Edirne Sevdalısı....
Yrd. Doç Dr. Ratip Kazancıgil...
1920 - 2017
Dayımı ne anlatabilir? Bu sorunun tek bir yanıtı yok, olamaz da...Yaşamın her anında, her boyutta, tüm ortamlarda yaşamış sıra dışı bir insan nasıl anlatılabilir ki!
Ben bu karenin dayımı kısmen de olsa anlattığını düşünüyorum. 97 yıla 40 kitap sığdırmış. Doktor, eğitimci, musiki tutkunu, Edirne aşığı,..
Ne değil ki? Bir sosyal faaliyet söyleyin ki içinde o olmasın...
Kimsesizlerin kimsesi...
Edirne sevdalısı Doç .Dr. Ratip Kazancıgil...
Yanlış bir yaklaşım ise affına sığınırım...
12 Ağustos 2017 /Saat 08:00 /Çamlıdere
Kahvaltı masasında, sabah haberlerini izliyorum. Telefon çalıyor. Bu saatte çalan ısrarlı zil sesinin "pek de hayırlı olmadığını" bana yaşam öğretti. Telefondaki ismi görünce belim büküldü. Açar açmaz ağzımdan “Hocam bu saatte aradığınıza göre…“ derken, Hoca: “Hepimizin başı sağ olsun Ratip Ağabeyi kaybettik" dedi.
-!..
O zaman ağlamıştım. Şimdi de ağlıyorum....
(…)
Haberi veren, ailece çok şey borçlu olduğumuz Sn. Prof. Dr. Hamdi Murat Tuğrul Hoca…
Bu yükün altından nasıl kalkabiliriz ki...
Sadece ona mı borçluyuz? Ona bağrını açan onlarca yüzlerce insan var. İşimiz çok ama çok zor.
Telefonda o anda ne konuştuğumu şimdi gerçekten anımsamıyorum. Aklımda sadece cenazenin 13 Ağustos Pazar günü ikindi namazında defnedileceği kaldı.
Tuğrul Hoca dayımın bir gece evvel rahatsızlandığını, hastaneye kaldırdıklarını, bir süre sonra başına toplanan dostlarına; “Ben iyiyim hadi burada beklemeyin” diyerek toplanan arkadaşlarını evlerine gönderdiğini söyledi.
Vefat sabah saatlerinde gerçekleşmiş.
Tuğrul Hoca bir kere daha başınız sağ olsun dedi… Telefon kapandı.
Dayımla baş başa kaldım…
Hıçkıra hıçkıra ağladım, içimi korku sardı. Yokluğunun varlığına nasıl alışacağız... Bu boşluk nasıl doldurulabilir?
Yaşamıma şekil veren, anlam ve derinlik kazandıran insan artık yoktu...
Darda kaldığımda aklına müracaat ettiğin tek insan, kanaat önderim…
Şimdi ne olacak? Kime danışacağım!
(…)
Başım öne eğik çaresizlikle boğuşurken, eşim telefon sesine uyanmış olacak ki merdivenden inerken ağladığıma şahit oldu. Bu manzara hemen hemen tüm evlerde benzeri şekilde cereyan eder.
"Ne oldu" "Kim? diye arka arkaya sorular gelmeye başlayınca “Dayım” diyebildim.
Bir anda onun da gözlerinden yaşlar döküldü.
Dayım onu, o da dayımı çok severdi. Belki de içimizde en çok sevdiği eşim idi.
Ağladık, ağladık, ağladık…
(…)
Bir süre sonra kendimi topladım. Çamlıdere’den Edirne’ye nasıl gidecektik!...
En hızlı araba ile gideceğimize kanaat getirdik.
Takriben 1 saat sonra eşimle birlikte İstanbul istikametine doğru yol alıyorduk.
Edirne’ye akşam 08:00'den sonra ulaşabildik. Yol boyu kızımla irtibatta olduğumuz için otel rezervasyonunu halletmiştik. Edirne’ye gelir gelmez önce otele yerleştik. O sırada Tuğrul Hoca aradı, ertesi günün programını bu vesile ile öğrendim.
Cenaze 13 Ağustos 2017 günü saat 14:30'da Trakya Üniversitesi'nin morgundan alınacakmış. 11 saat süren kara yolculuğu, yoğun trafik, beni fazlası ile yordu.
Nasıl yattığımı anımsamıyorum.
Ertesi sabah uyandığımda bavulumu Çamlıdere’de unuttuğumu anladım. Bu hayatımda ilk defa gerçekleşen bir olay. Yol kıyafeti ile törene katılamayacağıma göre yakınlarda bir yerden bir şeyler alarak saat 14:00'te gasil hane önüne gittik.
Dayımı son gördüğüm yer burası oldu. Tüm yakın dostları oradaydı. Onu bir kere görmek isteyenlerin arzusu üzerine görevliler son defa yüzünü açtılar…
Bu güne kadar vefat eden bir kişinin defin öncesi yüzünü hiç görmemiştim. Sebebi korku değil
Ölüm bu ise imrenmedim desem yalan olur.
İç huzuru bir insanın yüzüne ancak bu kadar yansıyabilir.
97 yıl süren bir hayatın son yolculuğuna hep beraber eşlik ettik.
Binanın girişindeki bayraklı daire dayımın evi... Helallik almak için evine geldik.
1950 yılında Edirne'deki görevine Trakya Sıtma Mücadele Reisi olarak başlayan dayım bu ilde 67 sene yaşadı. Bu süre içinde sadece bir tek evi oldu.
,
2004 yılında Avrupa Müzeler Birliği ödülünü alan külliyenin bir bölümünün önünde... Bkz:
Prof. Dr. Osman İnci
Trakya Üniversitesi Geçmiş Dönem Rektörü
Sn. Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu / Trakya Üniversitesi Rektörü
Sn. Recep Gürkan / Edirne Belediye Başkanı
Edirne Valiliği, Edirne Belediyesi ve Trakya Üniversitesi'nin işbirliği ile bir tören düzenlenmiş. Bu bağlamda tüm kurumların temsilcilerine, can dostlarına, saygı değer Edirne Halkı'na ne kadar teşekkür etsek azdır diye düşünüyorum.
II. Beyazıd Külliyesi'nde yapılan tören sırasında dayımın dostları ile zaman zaman sohbet etme fırsatı çıktı. Dayımın nereye defnedileceğini sordum.
Çünkü uzunca bir zaman önce yaşarken, yeri geldi, bana kendisi söylemişti. Şehrin içinde tarihi bir mezarlık var.
Dr. Rıfat Osman Bey'in kabri de orada. Onun yanına defnedilmeyi istemiş. "Beni de onun ayak ucuna defnedin" şeklinde de bir de isteği olmuş.
İki büyük Edirne sevdalısı...
Farklı bir gelişme olmuş. Ben duyduklarımı anlatayım. Kararı siz verin.
Dayımın bu isteği yetkili makama aktarılmış. Belediye Encümeni toplanmış. Anlaşılmış ki o mezarlığa defin izni, belediyenin yetkisi dahilinde değil. Kararı, Anıtlar Yüksek Kurulu veriyormuş.
Bu durum usulünce dayıma iletilmiş. Dayımın huyunu iyi bilirim. Bir iş içine sinmez ise iki dünya bir araya gelse hiç kimse onu ikna edemez veya burada olduğu gibi, nadirattan bir talebi olur da bu talep o için an uygun karşılık bulmaz ise, o konu dayım için kıyamete kadar artık kapanmıştır.
Dayımın bu denli hassas bir ruh hali vardı. İstemeye değil vermeye odaklı yaşadı.
Dolayısı ile olası bir "hayır" kararının altından kimse kalkamazdı.
Durum kendisine aktarılınca: "Üzülmeyin ben size şimdi yeni bir yer söyleyeceğim vefat edersem beni oraya gömün" dedikten sonra Edirne yakınlarındaki Kimsesizler Mezarlığı'nı işaret etmiş ve:.
"Orası da benim vatanım orada yatanlar da bu toprakların evlatları orası da olur" diyerek sözlerini sonlandırmış.
(...)
Adının üniversitede bir bölüme verilmesi, yaşarken büstünün yapılması ona yetmiş de artmış bile...
Dostları çok mutlu olduğunu anlattı.
Kabrini kendi yaptırmış tüm masraflarını da kendisi ödemiş. Tek bir dileği var. Tanrı hoşnutluğu...
İyi ki bu şansı bana tanıdınız...
Falih Rıfkı Atay: Mücadelesiz hayat, tabutunun tahtası çürümeden ismi unutulup gidenlerin hayatı olabilir, diyor.
Sizin isminiz tarihin eskimeyen sayfalarına altın varakla işlendi. Aziz hatıranız önünde saygı ile eğilir, Allah'tan size rahmet dilerim...
BİR YAŞAM BİR İNSAN DOÇ. DR RATIP KAZANCIGİL / ÖZ GEÇMİŞ
Suların nehirlerde birleştiği şehir Edirne.Nereye baksanız tarih yatıyor şehrimde bir de tarihe tanıklık eden Edirneye sonradan yerleşip var gücü ile hizmet edenlerin yaşam öyküleri var.
1920 yılında Malatyada başlayan bir hayat mücadelesi.Tabiri caizse tam bir şehrine tutkuyla içtenlikle Bağlanan isim RATIP KAZANCIGİL…
1937 Yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesine giren KAZANCİGİL Eğitimini başarı ile tamamladı
1946 Yılında Aydın Sıtma savaş tabipliği görevinde bulundu.
1948 de Yine Aydın ilinde Aydın Sıtma Savaş Başkanlığı görevinde bulundu
Sağlık bakanlığı Bünyesinde Dünya Sağlık Teşkilatının bursunu kazanarak Yurt dışına gitmeyi hak kazanmıştır
1953-1973 ve 1979-1984 yılları arasında Edirne Musiki Derneği Başkanlığı görevinde bulunan Ratıp Kazancıgil Edirne sanat camiasında sevilen bir kişi haline gelmiştir
1955 Yılında Edirne Belediye Başkanlığı görevinde bulunmuştur.
1963 Yılında Sıtma Savaş Başkanlığında kalmak kaydı ile Edirneye gönderildi.1985 Yılında bu görevinden yaş haddinden dolayı emekliliğe ayrılmak zorunda kaldı.
Emekliliğe ayrılan Kazancıgil Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Başkanlığı na Yardımcı Doçent olarak atanmıştır.
Edirne Sağlık ve Kültürel alanda Altın çağını Kazancıgilin döneminde yaşamıştır.
Edirnede görevde dönemlerde 248 köyüne de sağlık ocağı hizmeti getirerek bu alanda ciddi başarıya imza atmıştır
Edirne Tarihini çok iyi bilen KAZANCIGİL Ayakta duran ve yaşayan Bir Tarih kitabı gibiydi
Son dönemlere kadar Kaleiçi Semtinde bulunan Kazancıgil Edirne Tarihini bizlere dolu dolu yaşatan gerçek bir edirneli kadar bu şehire sevdalıydı
Edirneye geldikten sonra Sosyal ve kültürel alanda bir çok ilke imza atmıştır.Bu süre zarfı içinde Edirnede bulunan sivil toplum kuruluşlarında görev Almıştır
Kazancıgil,Suheyl ÜNVER ,Rıfat OSMAN,ve Hafız Rakım ERTÜRÜN Kuruluşunda yer aldığı Edirne Musiki Derneğinde bir süre Başkanlık görevinde bulunmuştur.
Edirne ilimizin Yıldırım Semtinde bulunan 2.Beyazıd Küliyesi ve Sağlık müzesinin kurucusu olan Kazancıgil 12 Ağustos 2017 Tarihinde vefat etmiştir
Yrd. Doç. Dr . Ratip KAZANCIGİL’in
Yayınlanmış Olan Kitapları
1- 1362-1920 Yılları Arasında Edirne İlindeki Sağlık Kurumları ve Kurumda Çalışan Personel / Ratıp Kazancıgil -1981 (İstanbul: Eren Basımevi)
2- Hafız Rakım ERTÜR’ün anılarından Balkan Savaşında Edirne Savunması Günleri / Ratıp Kazancıgil.-1.bsk.Edirne: Edirne Özel İdaresi,1986 ( Edirne Araştırma Merkezi yayınları;1), II. bsk.- Edirne, Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi, (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları; )
3- Edirne Sultan II. Bayezid Külliyesi / Ratıp Kazancıgil,-I.bsk.Bizim Ülke Derneği, 1988
II. bsk.- Edirne, Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi, 1994 (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları;14) ISBN 975-7653-27-6 III. bsk.- Edirne:Trakya Üniversitesi Rektörlüğü, 1997 (Trakya Üniversitesi Rektörlüğü yayınları;7. Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı yayınları;1) ISBN 975-374-006-9
4- Notalar ile Edirne Türküleri / Ratip Kazancıgil. – 1.bsk.-Edirne:Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1989,(Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları; 5) II. bsk.- Edirne: Edirne Valiliği, 1999 (Edirne Valiliği yayınları;6. İl Kültür Müdürlüğü yayınları; 4 ) ( ISBN 975-585-073-2)
5- Edirne Mahalleleri Tarihçesi (1529- 1990) / Ratip Kazancıgil.- 1.bsk.- Edirne: Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1992, (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları ; 7) (ISBN 975-7653-20-9)
II. bsk.- Edirne:Edirne Valiliği, 1999 (Edirne Valiliği yayınları;7.İl Kültür Müdürlüğü yayınları; 4 ) (ISBN 975-585-074-0)
6- Edirne İmaretleri / Kazancıgil R., -1.bsk.Edirne:Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1991, (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları;6) (ISBN 975-7653-12-8) II. bsk.- Edirne:Edirne Valiliği,1999 (Edirne Valiliği yayınları no: )
7- Edirne Helva Sohbetleri ve Kış Eğlenceleri / Ratip Kazancıgil.- 1.bsk.Edirne- Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1993 (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları; 9. Edirne folkloru araştırma dizisi; 1) (ISBN 975-7653-22-5)
8- Dr. Rıfat Osman Bey ve Edirne Rehnüması / Ratip Kazancıgil.- 1.bsk. Edirne- Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1994 (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları; 11) II. bsk.- Edirne:Trakya Üniversitesi Rektörlüğü, 1998 (Trakya Üniversitesi Rektörlüğü yayınları;11. Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı yayınları;3) ( ISBN 975-374-011-5 )
9- Eski Edirne’den Renkli İzler/ Ratip Kazancıgil- Edirne- Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1997. (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları; 27. Edirne Araştırma Dizisi; 15), (ISBN 975-7653-64-0)
10- Hayatım ve Hatıratım: Dr. Rıfat Osman’ın Öğrencilik ve Gülhane Anıları
Gülhane Askeri Tıp Akademisinin Kuruluşunun 100. Yıl dönümü anısına,1998 (Ankara,GATA Basımevi)
11- Edirne Sarayı ve Yerleşim Planı / Ratip Kazancıgil, 1.bsk. Edirne-Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1994,(Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No:18) ( ISBN 975-7653-35-7) II. bsk.- Edirne: Edirne Valiliği,1999 (Edirne Valiliği Yayınları;5. İl Kültür Müdürlüğü yayınları;2) ( ISBN 975-585-072-4)
12- Abdurrahman HİBRÎ Enis-ül Müsamirin: Edirne Tarihi 1360-1650 / Ratip Kazancıgil,- 1.bsk. Edirne:Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1996,(Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları;24. Edirne Araştırma Dizisi;14)
(ISBN 975-7653-56-X) II. bsk.- Edirne: Edirne Valiliği,1999 (Edirne Valiliği Yayınları;9)
13- Edirne Şehir Tarihi Kronolojisi (M:1330-H:1994) / Ratip Kazancıgil,- 1.bsk.- Edirne:Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,1995,(Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları;21. Edirne araştırma dizisi;11) ( ISBN 975-7653-43-8)
II. bsk.-Edirne: Edirne Valiliği,1999 (Edirne Valiliği Yayınları;8. İl Kültür Müdürlüğü yayınları;5), ( ISBN 975-585-075-9)
14- Ord. Prof. A. Süheyl Ünver’in Edirnesi/ Ratip Kazancıgil.-Edirne: Edirne Valiliği,1999.(Edirne Valiliği Yayınları,4.Edirne Kültür Müdürlüğü Yayınları;1) Acar Matbaası, ( ISBN 975-585-070-8)
15- Ahmet Bâdi Efendi Riyâz-ı Belde-i Edirne (Edirne Şehir Tarihi) / Ratip Kazancıgil,-Edirne: Edirne Valiliği,2000.(Edirne Valiliği Yayınları,13.Edirne Kültür Müdürlüğü Yayınları;9) ( ISBN 975-585-144-5)
16- Edirne’de Osmanlı Döneminden 2000 Yılına Kalan Mîmari Eserler / Murat Tuğrul, Ratip Kazancıgil.- Edirne: Edirne Valiliği,2000 (Edirne Valiliği Kültür Müdürlüğü yayınları;14) (ISBN 975-585-156-9)
17- Edirne ve Osmanlı Padişahları / Ratip Kazancıgil, H.Murat Tuğrul.- Edirne:Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi,2001.(Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları; 34) (ISBN 975-7653-93-4)
18- Trakya’da Yükseköğretim Tarihi: Kuruluşunun 20.yılında Trakya Üniversitesi (1982-2002) / Ratip Kazancıgil, Murat Tuğrul, Nilüfer Gökçe, Esin Karlıkaya, Ender Bilal,, Edirne, Trakya Üniversitesi Rektörlüğü, 2002. (ISBN 975-7632-24-4)
19- Trakya’da Tıp Eğitimi : Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin kuruluşunun 30.yıl anısına/ Ratip Kazancıgil, Murat Tuğrul, Nilüfer Gökçe, Ender Bilal.- Edirne: Trakya Üniversitesi Rektörlüğü, 2004. (Trakya Üniversitesi yayınları; 62) (ISBN 975-374-062-X)
20- Dağdevirenzâde M.Şevket Bey’in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları / – Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe; Edirne: 2005. I. bsk. (Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi yayınları; 41) (ISBN 975-7653-43-8)
21- Edirne Eğitim Tarihi (İlk ve Orta Öğretim) 1363-2005 / Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe, Ender Bilal .- Edirne: Edirne Valiliği,2006 (Edirne Valiliği yayınları no;26), (ISBN 975-585-579-3)
22- Tıp Medresesi Medresetü’l-Etıbbâ = Medical Scholl / Beyhan Karamanlıoğlu, Ratip Kazancıgil, Esin Karlıkaya, Nilüfer Gökçe, Enver Şengül, Ender Bilar.- Edirne: Trakya Üniversitesi, 2008. ( ISBN 978-975-374-094.4)
23- Edirne’nin Sağlık ve Sosyal Yardım Tarihi (1361-2008) Cilt:I/ Dr. Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe, Ender Bilal.- Edirne: Trakya Üniversitesi, 2009. ( ISBN : 978-975-374-100-2)
24- Edirne’nin Sağlık ve Sosyal Yardım Tarihi (1361-2008) Cilt:II / Dr. Kazancıgil R., Nilüfer Gökçe, Ender Bilal.- Edirne: Trakya Üniversitesi, 2009. ( ISBN : 978-975-374-100-6)
25- Ölümünün 80.Yılı Anısına, Tosyavizade Dr. Rıfat Osman’ın Kaleminden Edirne,/ Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe,- Edirne Belediye Başkanlığı Yayınları, No:12, Edirne Ajans Basın ve Yayın Hiz. Ltd.Şti., 2013. (ISBN 978-9944-5390-2-9)
26- Edirne Müzesi Osmanlı Dönemi Mezartaşlarından Örnekler, Ratip Kazancıgil, Hasan Karakaya, Neriman Köylüoğlu, Musa Öncel, Kemal Erkan , Nilüfer Gökçe, İbrahim Türkmenoğlu, Zehra Şimşek – Edirne,2012 (ISBN: 978-605-359-965-4)
27- Ertür R, Dağdevirenzade M.Ş, Rıfat Osman: Savaşı Yaşayanların Kaleminden Edirne Balkan Savaşı Anıları,/ Ratip Kazancıgil-Edirne: Edirne Valiliği Yayınları,2013
28- Edirne Vilayet Sâlnâmesi H.1319/M.1901, C:I / Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe, Musa Öncel- Edirne Valiliği Kültür Yayınları, İstanbul,2014
29- Edirne Vilayet Sâlnâmesi H.1319/M.1901, C:II / Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe, Musa Öncel.- Edirne Valiliği Kültür Yayınları, İstanbul,2014
30- Tosyavizade Dr.Rıfat Osman Bey’den Ord.Prof.Dr.Süheyl Ünver’e Edirne Mektupları C:1/ Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe- Edirne Belediye Başkanlığı Yayınları, No:17, Edirne , 2015. (ISBN 978-9944-5390-7-4 (Tk) / ISBN 978-9944-5390-8-1 )
31- Tosyavizade Dr.Rıfat Osman Bey’den Ord.Prof.Dr.Süheyl Ünver’e Edirne Mektupları C:1, “Geliştirilmiş 2.Baskı” /Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe.- Edirne Belediye Başkanlığı Yayınları, No:23, Edirne , 2016. ( ISBN 978-9944-5390-7-4 (Tk) / 978-6056-6117-4-2 )
32- Ord.Prof.Dr.Süheyl Ünver’den Tosyavizade Dr.Rıfat Osman’a Edirne Mektupları C:2/ Ratip Kazancıgil, Nilüfer Gökçe.- Edirne Belediye Başkanlığı Yayınları, No:23, Edirne , 2016. / ISBN 978-9944-5390-7-4 (Tk) / 978-6056-6117-5-9 )
Mehmet Emin Bora
28 Ağustos 2017 - Çamlıdere / Ankara